Γράφει ο Γιάννης Χουρδάκης.
Στο παρόν άρθρο θα αναφερθώ στο θεσμό των υποτροφιών οι οποίες δίδονται για προπτυχιακές, μεταπτυχιακές ή διδακτορικές σπουδές. Και γιατί πιστεύω εγώ ότι ο θεσμός αυτός βασίζεται σε λάθος κατά την άποψή μου κριτήρια σε αρκετές περιπτώσεις.
Όλοι όσοι έχουμε φοιτήσει σε κάποιο πανεπιστήμιο έχουμε πιθανότατα κάνει την έρευνά μας για πιθανές υποτροφίες για μεταπτυχιακές ή διδακτορικές σπουδές. Ως επι το πλείστον θα δείτε στις διάφορες προκυρήξεις που κατά καιρούς δημοσιεύονται στο διαδίκτυο για υποτροφίες μεταπτυχιακών ή διδακτορικών σπουδών ότι απαραίτητη προυπόθεση είναι συγκεκριμένη βαθμολογία στην απόκτηση του πτυχίου.
Κατά την προσωπική μου άποψη το κριτήριο αυτό δεν είναι απόλυτα σωστό, καθώς ναι μεν κρίνει τον υποψήφιο προπτυχιακό, μεταπτυχιακό ή διδακτωρικό φοιτητή βάσει της απόδοσής του στις σπουδές του, αλλά δεν υπολογίζει άλλους παράγοντες για να φτάσει σε αυτό το αποτέλεσμα.
Για παράδειγμα. Ένα παιδί που φοιτά στο Λύκειο & είναι παιδί μονογονεϊκής οικογένειας & ένας συμμαθητής του που έχει & τους δύο του γονείς στις Λυκειακές σπουδές του. Έχουν την ίδια στήριξη αυτά τα δύο παιδιά από τους γονείς τους για να καταφέρουν να πετύχουν τα βέλτιστα αποτελέσματα; Η απάντηση είναι όχι. Γιατί πολύ απλά αν το δει κανείς, μία μητέρα η οποία μεγαλώνει μόνη το παιδί της, έχει λογικά πολύ λιγότερους πόρους για να το βοηθήσει. Και λέω λογικά γιατί η οικονομική της κατάσταση μπορεί να είναι πάρα πολύ καλή π.χ. Η κυρία Ντόρα Μπακογιάννη έδωσε σίγουρα μεγάλο αγώνα να μεγαλώσει μόνη της τα παιδιά της μετά τη δολοφονία του συζήγου της από μέλη της 17Ν, αλλά σίγουρα ήταν σε πολύ καλύτερη οικονομική κατάσταση από δύο απλούς γονείς μίας αγροτικής οικογένειας. Οπότε ενδεχομένως είχε τη δυνατότητα αν και μόνη να παρέχει καλύτερες παροχές στα παιδιά της από άλλα παιδιά που είχαν & τους δύο γονείς τους.
Στο συμπέρασμα που θέλω να καταλήξω είναι ότι ένας μαθητής, φοιτητής που πετυχαίνει ένα βαθμό, σημασία έχει & με τι πόρους κατάφερε να πετύχει το αποτέλεσμα αυτό. Αν μιλάγαμε στον κόσμο των επιχειρήσεων θα το παραλληρίζαμε με το ROI – Return on investment.
Ο θεσμός των υποτροφιών που εφαρμόζεται στο πλήθως των περιπτώσεων δε λαμβάνει οικονομικά κριτήρια υπόψη του αλλά θέτει όρια στο βαθμό πτυχίου. Έχουμε δει φοιτητές να εργάζονται κατά τη διάρκεια των σπουδών τους γιατί πολλές φορές ήθελαν να ενισχύσουν οικονομικά τον εαυτό τους ή την οικογένειά τους. Θεωρώ λοιπόν ότι ένας βαθμός πτυχίου ενός π.χ. Φοιτητή από μία οικογένεια με οικογενιακό εισόδημα (ας πάρουμε σε αυτή το παράδειγμα για λόγους ευκολίας ότι η οικογένεια διαθέτει 1 παιδί) ας πούμε 30.000€ δεν είναι το ίδιο με ένα φοιτητή με ίδια οικογενειακά στοιχεία του οποίου η οικογένεια έχει ετήσιο εισόδημα 50.000€ & ούτω καθεξής.
Θεωρώ λοιπόν σωστό ως βέλτιστο τρόπο λήψης αποφάσεων για χορήγηση υποτροφιών όχι τον απολυτήριο βαθμό Λυκείου, βαθμό πτυχίου Πανεπιστημίου ή μεταπτυχιακού τίτλου, θεωρώ σωστότερο τρόπο χορήγησης υποτροφιών τον παρακάτω τύπο:
Βαθμός πτυχίου / (Οικογενειακό εισόδημα / αριθμό παιδιών).
Και το παράδειγμα αυτό έχει ως εξείς:
Π.χ. 1: Φοιτητής παίρνει πτυχίο με 7,6 & έχει ένα αδερφό. Οικογενειακό εισόδημα: 45.000€.
Άρα βάσει της πρότασής μου ο βαθμός υποτροφίας του φοιτητή είναι: 7,6 / (45.000 / 2) = 0,0003378.
Αντίχοιχα άλλος φοιτητής με βαθμό πτυχίου 7,45 ο οποίος έχει δύο αδέρφια & ετήσιο οικογενειακό εισόδημα 40.000€.
Βαθμός υποτροφίας: 7,45 / (40.000 / 3) = 0,00055875.
Βάσει λοιπόν του μέχρι τώρα συστήματος που επικρατεί στις περισσότερες υποτροφίες οι οποίες δημοσιεύονται την υποτροφία την παίρνει ο πρώτος φοιτητής καθώς συγκέντρωσε μεγαλύτερο βαθμό πτυχίου. Βάσει του τρόπου που θεωρώ όμως εγώ σωστότερο την υποτροφία την παίρνει ο δεύτερος φοιτητής καθώς κατάφερε μεγαλύτερη απόδοση αναλογικά με τους πόρους της οικογένειάς του. Αν θα μιλούσαμε στον κόσμο των επιχειρήσεων, μεγαλύτερο ROI.
Οπότε αν ήταν πραγματικά στο δικό μου “χέρι” την υποτροφία θα την έδινα στο δεύτερο φοιτητή καθώς αποδυκνείει μεγαλύτερο potential ανάλογα με τους πόρους που του παρασχεθούν, οι οποίοι φυσικά σε Λυκειακούς μαθητές ή φοιτητές μπορεί να μεταφρασθούν σε φροντιστηριακή διδασκαλία, έξτρα βιβλία, ανέσεις κλπ.
Ο εφαρμοζόμενος μέχρι τώρα τρόπος ενισχύει αυτόν που καταφέρνει μεγαλύτερο βαθμό απλά, αψηφώντας στις περισσότερες περιπτώσεις άλλα κριτήρια ή & όταν τα λαμβάνει υπόψη δεν γνωρίζουμε κατά πόσο αυτά έχουν αριθμιτική επιρροή στο αποτέλεσμα που βγαίνει. Ο τρόπος που προτείνω εγώ & θεωρώ σωστός απαιτεί πιο αυξημένες επιδόσεις από τον οικονομικά ισχυρότερο & δίνει ένα ελαφρυντικό στον οικονομικά ασθενέστερο, αλλά τους αξιολογεί & τους δύο βάσει αποτελέσματος & οικονομικών & οικογενειακών κριτηρίων το οποίο θεωρώ είναι το πιο σωστό & ολοκληρωμένο.
Πνευματική ιδιοκτησία: Απαγορεύεται η οποιαδήποτε αναδημοσίευση κειμένων είτε η χρήση φωτογραφιών που δημοσιεύονται στο κείμενο χωρίς την προηγούμενη έγγραφη άδεια του δημιουργού του περιεχομένου διαφορετικά προβλέπονται οι από το νόμο κυρώσεις.